صدای زنانه در ادبیات معاصر ایران

Authors

ابراهیم فیاض

زهره رهبری

abstract

این مقاله ادبیات را با تمام الزامات ادبی خود به‏عنوان، روایتی از زبان در نظر می‏گیرد و دو نسل از نویسندگان را با توجه به متغیر جنسیت تحلیل می‏کند. در این مقاله با استفاده از روش تحلیل گفتمان و وارد کردن گویه‏های ادبیت مکتب فرمالیسم، 2جفت متن ادبی در فاصله‏40 ساله بررسی شده‏اند تا ویژگی‏های جنسیتی و ادبی‏شان استخراج شود. این رساله به این مساله پرداخته که ویژگی‏های آثار زنان و مردان در حیطه‏هایی چون میزان حرکت در معیارهای ادبیات متن، خروج از واژگان خارج از زبان معیار مانند بکارگیری واژگان قدیمی، واژگان بومی، آفرینش واژگان جدید و یا نزدیکی به جریان‏های مرکزی زبان و فرهنگ مانند استفاده از اصطلاحات و ضرب المثل‏ها در دو نسل از نویسندگان چگونه است. این مطالعه نشان می‏دهد که در متون مورد بررسی، مردان بیشتر از زنان به جریان‏های ادبی‏سازی متن نزدیک نشده‏اند ولی این کار را به شیوه متفاوتی از زنان انجام داده‏اند؛ مردان بیشتر از زنان به دشوارنویسی روی آورده‏اند، در حالی که متون زنان در عین حفظ‏کردن معیارهای ادبیت، روان‏تر هستند. این نکته نیز گفتنی است که حرکت دو نسل از نویسندگان در طول زمان در جهت نزدیکی به یکدیگر بوده است. یعنی نویسنده مرد نسبت به نویسنده هم جنس خود در نسل پیشین از قواعد دشوارنویسی فاصله گرفته و نویسنده زن نیز نسبت به نویسنده هم جنس نسل پیش‏ خود از روان‏نویسی دور شده است. در حیطه واژگانی در دو نسل، زنان بیشتر به واژگان زبان منطقه‏ای و بومی و مردان بیشتر به واژگان زبان معیار وفادار مانده اند. در زمینه خلق واژگان جدید تفاوتی در دو جنس دیده‏ نشد. در زمینه به‏کارگیری دشواژه‏ها، نسل دوم، کمتر از نسل پیشین خود از این واژگان استفاده کرده، گرچه موضوعات این دشواژه‏ها با یکدیگر متفاوت است. در مجموع می‏توان چنین نتیجه گرفت که نویسندگان زن و مرد درطول زمان از ویژگی‏های افراطی‏تر نسل پیشین خود فاصله گرفته و در جهت مشترکی حرکت می‏کنند، هرچند که نقطه شروعشان متفاوت است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نشانه‌های سبک زنانه در ادبیات داستانی معاصر

توجه به تفاوت‌های زبانی زنان و مردان، از اواخر دهۀ 60 میلادی، در کشورهای غربی ودر نتیجهْ یافته‌های پژوهشگران جامعه‌شناسی زبان و فعالیت‌های آزادی‌خواهانۀ فمنیست-هاصورت گرفت. بسیاری از پژوهشگران و صاحب نظران، بر این باورند که زنان به‌خاطر خلق‌‌‌‌وخو و روحیات متفاوت، دیدگاه‌های متفاوتی نسبت به جهان دارند؛ از این رو معتقدند که کاربردهای زبانی و شیوه نویسنگی آنان متفاوت است. در این پژوهش، به‌ روش آما...

full text

کاوش اونوماستیک در ادبیات معاصر ایران

اونوماستیک علمی است که بر اساس آن می توان به رابطة بین شیء و نامی که بر آن نهاده شده است یا‘ به دیگر تعبیر ‘ به رابطة میان دال و مدلول پرداخت‘ نامگذاری شخصیت ها و هنچنین پاره ای از مکان های داستان می تواند به موضوع این علم بدل شود. چنین رابطه ای همواره در ادبیات جهانی به عنوان شگردی که نویسنده از طریق آن ناگفته هایی را در مورد شخصیت های داستانش با خواننده در میان می نهاد مطرح بوده است. ادبیات م...

full text

اقتباس سینمای ایران از ادبیات داستانی معاصر

این مقاله درباره اقتباس سینمای ایران از ادبیات داستانی معاصر است و سعی دارد تا با نگاهی آماری به مساله آثار سینمایی اقتباس یافته از ادبیات داستانی معاصر ایران، به بررسی رابطه این دو رسانه در چند سال گذشته بپردازد و با تمرکز بر روی آثاری که در طی این چند سال، بازتاب این گونه سینمایی بوده اند، نویسندگان و کارگردانان مؤثر در این روند را معرفی کند. یکی از آثار قابل قبول در این زمینه، فیلم سینمایی «...

full text

صدای سیاست‌گریز زنانه در رمان چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم.

این مقاله بر پایه این گمان اولیه شکل گرفته است که عناصر و نشانه‌هایی از گفت‌وگومندی در رمان «چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم» بازتاب یافته است. نویسنده، رمان را در تقابلِ راویِ زنِ داستان با امر سیاسی سامان داده است. ظاهراً راوی داستان، سیاست را با مردانگی یکی می‌پندارد. کلاریس مادر خانواده و شخصیت اصلی داستان سعی می‌کند تا محیط معنوی خانواده را از امواج سیاست‌بازی‌های شوهرش دور نگه دارد. او با آن که تح...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
زن در توسعه و سیاست

Publisher: مرکز مطالعات و تحقیقات زنان دانشگاه تهران

ISSN

volume 4

issue 4 2007

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023